Λατινικά Β' Λυκείου Μάθημα XVII

Μάθημα 17^ο

Φόβος μπροστά στο άγνωστο

Κείμενο:

Magnus timor exercitum occupavit ex vocibus Gallorum ac mercatorum, qui Germanos ingenti magnitudine corporum et incredibili virtute esse praedicabant. Alius alia de causa discedere cupiebat. Nonulli pudore adducti remanebant. Hi neque vultum fingere neque lacrimas tenere poterant; abditi in tabernaculis aut suum fatum querebantur aut cum familiaribus suis commune periculum miserabantur. Totis castris testamenta obsignabantur. Horum vocibus ac timore paulatim etiam ii, qui rei militaris periti habebantur, pertubabantur.

Μετάφραση:

Μεγάλος φόβος κατέλαβε το στράτευμα από τις διαδόσεις των Γαλατών και των εμπόρων, οι οποίοι διακήρυτταν ότι οι Γερμανοί είχαν σώματα υπερβολικού μεγέθους και απίστευτης ανδρείας. Προβάλλοντας ο καθένας και μια δικαιολογία επιθυμούσε να αποχωρήσει. Μερικοί παρασυρμένοι από ντροπή παρέμεναν. Αυτοί ούτε να προσποιηθούν ούτε να συγκρατήσουν τα δάκρυα τους μπορούσαν· κρυμμένοι στις σκηνές είτε παραποιούνταν για την μοίρα τους είτε θρηνούσαν μαζί με τους συντρόφους τους τον κοινό κίνδυνο. Σε όλο το στρατόπεδο υπογράφονταν και σφραγίζονταν διαθήκες. Από τις διαδόσεις αυτών και από τον φόβο λίγο λίγο ακόμα κι εκείνοι, που θεωρούνταν έμπειροι στα στρατιωτικά, ταράζονταν.

Λεξιλόγιο:

Ουσιαστικά:

Α’ ΚΛΙΣΗ	B’ ΚΛΙΣΗ	Γ’ ΚΛΙΣΗ
causa -ae = αιτία, δικαιολογία lacrima -ae = δάκρυ Δ’ ΚΛΙΣΗ exercitus -us = ο στρατός vultus -us = πρόσωπο Ε’ ΚΛΙΣΗ res -rei = πράγμα	Galli -orum = Γαλάτες Germani -orum = Γερμανοί tabernaculum -i =σκηνή fatum -i = μοίρα periculum -i = κίνδυνος castrum -i = φρούριο  (castra -orum = στρατόπεδο) testamentum -i = διαθήκη	timor -timoris = ο φόβος vox -vocis = φωνή, δίαδοση mercator -oris = ο έμπορος  magnitudo -dinis = μέγεθος corpus -oris = σώμα virtus -virtutis = ανδρεία pudor -oris = ντροπή familiaris -is = σύντροφος

Επίθετα:  magnus -a -um = μεγάλος  ingens -mtis =πελώριος  incredibilis -is -e = απίστευτος totus -a -um =ολόκληρος militaris -is -e = στρατιωτικός peritus -a -um = έμπειρος

Αντωνυμίες: qui -quae -quod = οποίος alius -alia -aliud = άλλος nonnuli -ae -a = κάποιοι hic -haec -hoc = αυτός suus -a -um = δικός του is -ea -id = αυτός

Επιρρήματα:

Ρήματα:

1η Συζυγία:

occupo -avi -atum -are = καταλαμβάνω

praedico -avi -atum -are = διακηρύττω

obsigno -avi -atum -are = υπογράφω και σφραγίζω

perturbo -avi -atum -are = ταράζω

miseror -miseratus sum - miserari = λυπάμαι, θρηνώ, κλαίω

2η Συζυγία:

teneo -tenui -tentum -tenere = κρατώ, συγκρατώ

habeo -habui -habitum -habere = έχω, θεωρώ

remaneo -remansi --remanere = παραμένω

3η Συζυγία:

cupio -cupi(v)i -cupitum -cupere =επιθυμώ

adduco -adduxi -adductum -adducere = οδηγώ προς, παρασύρω

fingo -finxi -fictum -fingere = πλάθω, κατασκευάζω

abdo -abdidi -abditum -abdere = κρύβω

queror -questus sum -queri =κλαίω, παραπονιέμαι

discedo -discessi -discessum -discedere = αποχωρώ

Συντακτικό

Η χρήση των πτώσεων

Η απλή αφαιρετική χρησιμοποιείται για να δηλώσει το εσωτερικό αίτιο (ψυχική αντίδραση).  Χρησιμοποιείται για λέξεις ψυχικού πάθους  (dolore, timore, spe) κι συχνά συνοδεύεται από την μτχ παθητικού παρακειμένου π.χ.  adductus, permotus, incensus → pudore adducti

Εμπρόθετοι προσδιορισμοί

in (πρόθεση) + Αφαιρετική → στάση σε τόπο (in tabernaculis)

ex (πρόθεση) + Αφαιρετική → εξωτερικό αναγκαστικό αίτιο (ex vocibus)

de (πρόθεση) + Αφαιρετική → εξωτερικό αναγκαστικό αίτιο (de causa)

cum (πρόθεση) + Αφαιρετική → κοινωνία (cum familiaribus)

Γραμματική

Παρατατικός Παθητικής Φωνής

·   Ο παρατατικός της π.φ. στη α’ και β’ συζυγία  σχηματίζεται ως εξής :

Ενεστωτικό θέμα + ba + βασικές καταλήξεις παθητικής φωνής

·    Ο παρατατικός της π.φ. στη γ’ και δ’ συζυγία  σχηματίζεται ως εξής:

Ενεστωτικό θέμα+ e + ba + βασικές καταλήξεις παθητικής φωνής

·    Όμοια σχηματίζεται και στα αποθετικά.

Α’ ΣΥΖΥΓΙΑ	Β’ ΣΥΖΥΓΙΑ	Γ’ ΣΥΖΥΓΙΑ	Δ’ ΣΥΖΥΓΙΑ
amaba-r amaba-ris amaba-tur amaba-mur amaba-mini amaba-ntur	deleba-r deleba-ris deleba-tur deleba-mur deleba-mini deleba-ntur	legeba-r legeba-ris legeba-tur legeba-mur legeba-mini legeba-ntur	audieba-r audieba- ris audieba-tur audieba-mur audieba-mini audieba-ntur

Μετοχή Παρακειμένου Παθητικής Φωνής

Σχηματίζεται ως εξης:

Θέμα Σουπίνο + καταλήξεις δευτερόκλιτων επιθέτων

π.χ. amatus -a -um, deletus -a -um, lectus -a -um, auditus -a -um